1. Kurkuma: helend, ontstekingsremmend, anti-oxidant en meer!
Kurkuma is een klein worteltje en geeft die herkenbare heldere geel-oranje kleur aan gerechten, zoals bijvoorbeeld currys en rijst. De kleurstof van dit kleine worteltje is zo sterk dat het werkelijk op alles achterblijft en dus niet alleen kleur geeft aan je gerecht, maar ook aan je handen, keukenmes en keukenapparatuur oeps! Let dus op als je het schilt en gebruik bijvoorbeeld rubberen wegwerphandschoentjes.
Voordelen kurkuma
De voordelen van Kurkuma op een rij, daar gaan we! Kurkuma is ontstekingsremmend en ontstekingen spelen volgens dit onderzoek een rol in vele chronische (welvaarts)ziekten zoals hart- en vaatziekten, auto-immuunziekten en maag-darmklachten (1, 2).
Verder is gevonden dat kurkuma een natuurlijke pijnstiller is (3), het is fijn voor je darmen en spijsvertering (4). Kurkuma verlaagt cholesterol (5), verhoogt je weerstand en bestrijdt schimmels zoals candida (6, 7).
Als laatste is kurkuma helend voor je keel, huid, spieren (8, 9, 10). Conclusie: verse kurkuma wortels zijn een keuken must have!
Recept:
Maak hummus met een hele wortel kurkuma erdoor, snijd het in kleine stukjes en schep het door een salade of bij een rijstgerecht. Gooi een wortel door je smoothie, of door een lekkere soep van bijv. pompoen en pastinaak.
2. Kaneel: bestrijden van verkoudheid, pijn bij artrose, diarree, misselijkheid, winderigheid, menstruatiepijn en koude voeten
Iedereen kent ze wel: de geurende kaneel stokjes. Wist je dat deze stokjes eigenlijk stukjes bast zijn van de kaneelboom? Kaneelpoeder is niets anders dan gemalen kaneelstokjes.
Er bestaan twee soorten kaneel. Ceylon kaneel en Cassia kaneel. Beide soorten hebben vergelijkbare gezondheidsvoordelen, maar gebruik bij voorkeur ceylon omdat dit minder van het stofje cumarine bevat dat -in grote hoeveelheden- mogelijk klachten kan geven aan nieren en lever.
Voordelen kaneel:
De werkzame stofjes in kaneel zitten vooral in de (vluchtige) olin van het aroma. Zo heeft kaneel een antibacterile werking, in het bijzonder tegen bacterin in de mond die slechte adem veroorzaken (21). Ook zou kaneel verkoudheid bestrijden (22), kan het mogelijk de pijn artrose verlichten (20) en helpt het tegen diarree, misselijkheid, winderigheid, menstruatiepijn en koude voeten.
Let op:
Neem je kaneel in grote hoeveelheden, dan kan het schadelijk zijn voor lever en nieren. Ook wanneer je zwanger bent is het beter niet teveel kaneel te nemen, omdat het niet goed zou zijn voor de ongeboren baby.
Ondanks dat onderzoek nog niet eenduidig is over de gunstige effecten van kaneel (2), hoeft dit jou niet te weerhouden het in kleine hoeveelheden te gebruiken. Baat het niet, dan schaad het niet, n wie weet werkt het wel voor jou, want ieder lichaam is anders. Twee theelepels per dag is een prima richtlijn.
Recept:
Eet kaneel bijvoorbeeld met je ontbijtgranen, gebruik het in heerlijke baksels of in je thee en (opvallend feitje) neem het samen met honing om het gunstige effect te versterken!
3. Kamille: zenuwstillend, kalmerend, verlichtend, ontstekingswerend, pijnstillend en ontsmettend
Van het vele sporten, waarbij ik met open mond van alles inadem, zowel in de sportschool als tijdens een lange tocht op de racefiets, maar ook van uren in het theater doorbrengen in de droge lucht krijg ik vaak last van mijn keel. Mijn remedie: verzachtende kamille thee!
Kamille is een geneeskrachtig en culinair kruid. De Egyptenaren gebruikten kamille al tegen allerlei kwalen. Het ontspannende aroma werd genhaleerd als snuif of gerookt om astma te verlichten en slapeloosheid te genezen (23). Tegenwoordig kennen de meeste mensen kamille voornamelijk in de vorm van thee. De (gedroogde) bloemen van kamille geven namelijk een heerlijk zachte, frisse en licht, zoete thee met een zenuwstillende en kalmerende werking (24).
Voordelen kamille:
Het verlicht indigestie, misselijkheid en slapeloosheid. Daarnaast zou het een ontstekingswerende, pijnstillende en ontsmettende werking hebben en heeft het een gunstig effect bij urineweginfecties en luieruitslag, oorpijn en kiespijn (25). De bloemen bevatten veel mineralen en vitamine A en het extract van kamille verzacht zenuwspanningen (26).
Er zijn twee soorten kamille, echte kamille’ en ‘roomse kamille’. Het verschil is dat roomse kamille geurend blad heeft in tegenstelling tot echte kamille en deze bladeren worden dan ook in potpourri gebruikt.
4. Verse munt: kalmerend, vermindert misselijkheid en klachten bij PDS zoals een opgeblazen gevoel
Verse muntthee, heerlijk! Een aantal jaren terug keken ze me nog gek aan in een caf wanneer ik vroeg: Verse muntthee, hebben jullie dat?. Nu is het de normaalste zaak van de wereld en drinkt heel Nederland muntthee. Ok, ik overdrijf graag, maar toch het zou zomaar kunnen! Naast dat munt een fijne verfrissende smaak heeft, kent het ook andere voordelen.
Voordelen verse munt:
Munt vermindert maag- darmklachten en klachten bij het prikkelbaar darm syndroom (PDS) zoals maagpijn, opgeblazen gevoel, winderigheid en hoge ontlastingsfrequentie (28, 29). Het kalmeert je maag en helpt tegen brandend maagzuur (30).
Recept:
Meng gedroogde of verse munt door een lekker rijst gerecht met kokos en mango. Maak yoghurtdip met knoflook en verse munt. Roer een eetlepel door je ontbijtgranen of maak verse munt-chocolade pannenkoekjes (after-eight pancakes!) of doe verse munt door je smoothie.
5. Lavendel: kalmerend, ontspannend en harmoniserend, positief effect op maag/darm stelsel en werkt ontsmettend
Lavendel door je eten? Ik hoor het je denken: “Dat is toch helemaal niet lekker?!”. Nou, het zal je verbazen, best heerlijk! Goed, smaken verschillen natuurlijk altijd, maar het bevalt mij prima. Ik heb lavendel ontdekt toen ik een keer mijn eigen pure chocoladerepen van allerlei smaakjes ging voorzien. Lavendel heeft op mij een rustgevende werking, zowel geestelijk als lichamelijk en ik vind de smaak lekker in thee, maar ook in dranken of dressings.
Voordelen lavendel:
Een aantal onderzoeken noemen de volgende positieve effecten van het inwendig gebruik van lavendel. Zo werkt het en stressverminderend en rustgevend op het zenuwstelsel (31, 32). Ook is lavendel een prima middel tegen slapeloosheid (33). Niet alleen de geur zorgt voor een reactie in de hersenen, ook bij inwendig gebruik werkt lavendel kalmerend, ontspannend en harmoniserend.
Er zijn ook een aantal inhalatie studies die zeggen dat lavendel helpt tegen hoofdpijn. Lavendel wordt ook in verband gebracht met antibacterile werking (34), het kan helpen bij eczeem, acne, candida en voedt de droge huid (35). Lavendel olie werkt ook slijmoplossend en helpt daardoor bij verkoudheid en griep.
Recept:
Je kunt gedroogde lavendel kopen bij de toko of natuurvoedingswinkel. Vraag naar een vers gedroogde variant die bestemd is voor culinair gebruik. Vervolgens kun je er verse thee van trekken, een theelepel mengen door je smoothie (blauwebes-lavendel) of door je ontbijt. Dol op chocola? Koop een reep goede pure chocola en smelt deze au bain marie, roer de lavendel erdoor en laat de chocola weer uitharden op een stuk bakpapier of in ijskblokjesvorm voor lekkere lavendel bonbons.
Je kunt ook lavendelolie (voor culinair gebruik) gebruiken in cakes, muffins, pannenkoeken of inhaleren door een paar druppels te mengen in een stoombadje. Ook lekker: gegrilde zalm met citroen-lavendel dressing! Tip: kies wel altijd voor onverdunde biologische Lavandula officinalis. Omdat het een zeer veel gevraagde olie is, wordt het vaak verdund of gemengd met andere stoffen waardoor het zijn therapeutische effecten verliest.
Bronnen wetenschappelijk onderzoek