Een diagnose kan voor ouders een enorme opluchting betekenen. Het is officieel vastgesteld dat er iets met je kind aan de hand is. Het ligt dus niet aan jou als ouder. Het is niet zo dat jij niet zou kunnen opvoeden. Die opluchting moet je niet onderschatten. Want je kunt erg onzeker worden als je kind moeilijk verdrag vertoont.
Na de opluchting kan de kater komen. Immers een diagnose is nog geen oplossing. De volgende vraag wordt dan: “En wat doen we daar dan mee?” Als het goed is (en helaas is dat lang niet altijd zo) krijg je eerst adviezen voor het kind zelf en voor jou als ouder. Pas in een tweede stadium zou het gebruik van medicijnen moeten worden overwogen, als de adviezen onvoldoende helpen. Helaas gebeurt het vaak andersom. Er wordt te gemakkelijk een medicijn voorgeschreven.
Ouders voelen zich soms onder druk gezet om daarmee akkoord te gaan. Door familie of door de school. Of ook door de hulpverlening. Ze vragen om handvatten voor het gedrag van hun kind en krijgen het advies om medicijnen te gebruiken. Dat is niet echt het antwoord op hun vraag. Veel ouders willen geen medicijnen en dat is niet onterecht. Medicijnen hebben immers ook bijwerkingen.
Een gevaar van een diagnose voor je kind is het risico, dat je kind met de diagnose wordt vereenzelvigd. Dat alle gedrag in het licht van de diagnose wordt gezien. En daarmee wordt het kind tekort gedaan. Elk kind is meer dan zijn probleem. Elk kind met een diagnose is weer anders. Want heeft naast de kenmerken die bij de diagnose horen, ook zijn eigen karakter. Zijn eigen kwaliteiten en talenten. Kortom, zijn of haar eigenheid.
Wat ik regelmatig van ouders hoor is dat de hulp die ze krijgen te algemeen is. Algemene tips voor kinderen met ADHD of algemene tips voor een kind met PDD-NOS of ASS, zoals het tegenwoordig heet. Maar elk kind is anders. Ouders hebben juist behoefte aan advies voor hun situatie met hun kind.
Daarvoor moet dan toch weer beter gekeken worden naar wat de problemen precies zijn waar ouders en kind tegenaan lopen. Wat vind het kind moeilijk, wat kan hij of zij niet en waarin voelen ouders zich onmachtig? Hoe kunnen ouders leren om anders te reageren in bepaalde situaties?
Uiteindelijk is dat waar het om gaat. Ouders willen concrete handvatten. Zodat de omgang met hun kind makkelijker wordt, het kind beter in zijn vel komt te zitten en ook school beter begrijpt wat dit kind nodig heeft. Dan komt er weer rust in het gezin en in het leven van dit kind.
Mijn advies zou zijn: bewaar een diagnostisch onderzoek voor als het echt niet anders kan. Voor kinderen met echt ernstige beperkingen, zoals klassiek autisme. En probeer in alle andere gevallen eerst hulp te vinden die aansluit bij jouw situatie. Zoek iemand die je helpt om jouw kind te begrijpen en je eigen gedrag daar beter op af te stemmen. Dat kan prima zonder diagnostisch onderzoek. Ik doe dat zelf namelijk ook.
